20 HetWaterschap Ecologische watersysteemanalyse Essentieel voor verbetering waterkwaliteit DOOR DORIEN TER VELD S inds 2000 geeft de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) waterbeheerders structuur en houvast bij het verbeteren van de water- kwaliteit. De KRW schrijft voor dat alle EU-landen ecologische doelen stellen voor hun oppervlaktewateren. Deze doelen en de maatregelen leggen ze vast in Stroomgebiedbeheerplannen. Dat de kaderrichtlijn de ecologie centraal stelt is niet voor niets. Waterkwaliteit en ecologie hangen nauw met elkaar samen. In 2009 heeft Nederland de eerste serie Stroomgebied- beheerplannen ingediend in Brussel. Waterschappen en andere waterbeheerders, die zelf de input geven voor deze plannen, gingen actief aan de slag en inves- teerden flink in verschillende maatregelen. Uit bere- keningen van het Nederlands Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) blijkt de waterkwaliteit verbe- terd. Uit dezelfde berekeningen blijkt echter ook dat we - met de maatregelen uit het eerste Stroomgebied- beheerplan - voor de termijn van 2027 slechts 40% van onze KRW-doelen zouden halen. Eind 2015 moet het Rijk de tweede serie Stroomgebiedbeheerplannen indienen. Momenteel liggen die plannen voor ieder- een ter visie. Na 2015 is er de gelegenheid om de com- binatie van doelen en maatregelen nog eens tegen het licht te houden. Systeembegrip voorwaarde voor verbetering Begrip van het watersysteem is de sleutel tot verbete- ring, aldus Bas van der Wal, onderzoekscoördinator watersystemen bij de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA). “Geen enkel waterlichaam is hetzelfde. Er bestaat dus ook geen standaardrecept voor het verbeteren van de ecologie van onze opper- vlaktewateren. Als we echt vooruitgang willen boe- ken, moet ieder waterlichaam apart bekeken worden. Dat kan door een ecologische systeemanalyse. Wij staan de waterbeheerders daarin bij door praktische handvatten te ont- wikkelen. De handvatten voor de ecologische systeemanalyse hebben we verwerkt in een set van sleu- telfactoren. Samen vormen deze fac- toren een instrument dat inzicht Waterbeheerders werken continu aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Om hen hierin te onder- steunen ontwikkelt de STOWA een nieuwe methodiek voor het uitvoeren van een (ecologische) watersysteemanalyse. Deze methodiek, met negen sleutelfactoren, leidt tot een beter begrip van het watersysteem en biedt handvatten bij het formuleren van haalbare doelen en passende maatregelen. WATERKWALITEIT Nummer10Oktober2015 Een ongunstige manier van baggeren of maaien kan het onderwaterleven, zoals hier de grote modder- kruiper, belemmeren