Please activate JavaScript!
Please install Adobe Flash Player, click here for download
ePaper created 2015-10-07, 11:36:10 | version 1.33.0
23 HetWaterschapNummer10Oktober2015 WATERKWALITEIT grote modderkruiper, die heel ver- borgen leven, ineens gevonden op plekken waar zij nooit eerder werden getraceerd. Dat is natuurlijk goed nieuws. Maar deze techniek werkt niet even goed voor alle beestjes. Zo hebben we gekeken of we de larven van de rivierprik, die verborgen leven in de bodem van bovenloopjes, op deze manier konden aantonen. Dat lukte slechts binnen een afstand van vijf meter. Waarschijnlijk komt er te weinig DNA van deze larven uit de bodem.” Sieralgen Op de vraag wat voor hem de iconen zijn voor schoon water, maakt Bijkerk onderscheid tussen stil- staand en stromend water. “Voor stilstaand water zijn dat voor mij de sieralgen. Deze groeien heel lang- zaam en profiteren niet van eutrofi- ering. Als de waterkwaliteit afneemt, zie je minder soorten sier- algen. Bij helder stromend water denk ik bijvoorbeeld aan haften - ook wel eendagsvliegen genoemd - steenvliegen en aan libellen als de rivierrombout. Als je dergelijke insecten tegenkomt, weet je dat het de goede kant op gaat met het water.” Voor Harry Tolkamp zijn dergelijke insecten ook welkome gasten in zijn beheergebied. Hij is senior adviseur strategie en beleid van Waterschap Roer en Overmaas, dat vooral te maken heeft met de heu- vellandbeken in Zuid-Limburg. “De gevoeligste soorten zijn de steen- en eendagsvliegen. Die ver- dwijnen het eerst als de kwaliteit van het water achteruit gaat. Dan volgen de kokerjuffers en daarna diverse libellensoorten. Zelfs die gevoelige insecten komen weer in onze beken voor en dat is natuur- lijk fantastisch. Bovendien hebben wij vijf jaar lang dagelijks in de Roer bij de ECI-waterkrachtcentrale onze vangkooien gecontroleerd en we merkten dat naast zalm en zee- forel ook zeeprikken, rivierprikken en beekprikken zich hier weer thuis voelen.” Dat de situatie in Zuid-Limburg in het verleden wel anders was, heeft Tolkamp toen hij in 1980 daar ging werken met eigen ogen gezien. Watermonsters van de Roer, een belangrijke doorgangsri- vier voor vissen om te paaien, zaten destijds vol met kolendeeltjes en pcb-olie van de mijnbouw in Duitsland. Tolkamp: “Vissen waren er nauwelijks, terwijl de Roer nu een van de visrijkste rivieren is van Nederland met meer dan veertig soorten.” Zilte verleden Het verkrijgen van helder water is uiteraard ook het streven van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Gert van Ee, adviseur waterkwali- teit en ecologie, zegt dat dit doel echter niet zo een- voudig is te verwezenlijken vanwege intensief grond- gebruik en het zilte verleden van het beheergebied. Vroeger was het omgeven door zeewater en pas sinds de komst van de afsluitdijk in 1932 treedt er verzoe- ting op in de vele kanalen, vaarten en sloten. Hierdoor veranderen de ecologische processen en verbetert de waterkwaliteit, constateert Van Ee. “We zien minder blauwalgenbloei, helderder water en meer waterplanten. Maar we moeten nog een hoop werk verzetten. Samen met de landbouw en andere beheerders zoeken we naar mogelijkheden om de waterkwaliteit verder te optimaliseren. Zo hebben we een aangepast maaibeheer ingevoerd. Waar de veilig- heid het toelaat, laten we veel meer water- en oever- planten staan.” Waterplanten en –dieren van brak water, zijn volgens Van Ee inmiddels vrijwel overal verdwenen, maar zoetminnende organismen laten zich nog weinig zien. Hij benadrukt dat de zoute waterbodems binnen de Kaderrichtlijn Water vragen om maatwerk, dat meer aansluit op de reële mogelijk- heden. “Helder water staat centraal. Het zou mooi zijn als, daar waar mogelijk, schrijvertjes, kranswie- ren en kiezelalgen komen en er een evenwichtige vis- stand ontstaat met bijvoorbeeld snoek, aal en ruis- voorn. Dan zijn wij dik tevreden.” JohnEkkelboomisfreelancejournalist. Dit kokerjuffertje (hier de larf van Agapetus fuscipes) bouwt z’n huisje op karakteristieke wijze van zand in beekjes met schoon, stromend water. (foto Barend van Maanen, Waterschap Roer en Overmaas). De aanwezigheid van sieralgen, zoals hier de micraterias rotata, is een indicatie voor de waterkwaliteit (foto Christophe Brochard, Koeman en Bijkerk bv).