24 HetWaterschap Bestuursovereenkomsten zoetwater getekend Gezamenlijke strategie DOOR AKKE HOLSTEIJN D e afgelopen jaren hebben de zes zoetwater- regio’s en het deelprogramma Zoetwater van het Deltaprogramma gewerkt aan plannen voor de zoetwatervoorziening in hun regio, die zijn opgenomen in de Deltabeslissing Zoetwater. Behalve het Rijk zijn partners provincies, landbouw, drinkwatersector, natuur- en milieuorga- nisaties, watersportsector, bedrijfsleven, water- schappen en gemeenten. Vanuit de waterschappen zijn ook Sara de Boer (beleidsadviseur bij Waterschap Aa en Maas) en Patrick Poelmann (dijk- graaf Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden) nauw betrokken bij het voorbereiden van de bestuursovereenkomsten. De Boer: “Wij hebben er in Zuid- en Oost-Nederland de afgelopen jaren veel energie ingestoken om de pro- blematiek en aanpak van verdroging en watertekorten op de hoge zandgronden op de agenda te zetten. Van- uit het Deltafonds wordt jaarlijks ruim een miljard euro geïnvesteerd. Daarvan wordt in de periode 2015- 2021 145 miljoen euro toegekend aan de zoetwaterop- gave. Met het geld van provincies en waterschappen uit de regio zelf, telt dat op tot 475 miljoen euro om tot en met 2021 maatregelen te nemen om de zoetwa- tervoorziening klimaatbestendig te maken. De verde- ling van het geld over de regio’s was spannend; er is stevig onderhandeld. Sommige regio’s krijgen de komende jaren minder, daar is de urgentie op de korte termijn ook minder groot. Als er in de periode na 2021 een herijking plaatsvindt, kan dit heel anders uitpak- ken.” De Boer vindt het aandeel uit het Deltafonds voor zoetwatermaatregelen overigens minimaal. “We hebben veel minder gekregen dan we nodig hebben en moeten kijken hoe we voor de volgende periode kun- nen onderbouwen dat zoetwater meer geld krijgt.” Eigenaarschap De aanpak van de problemen ver- schilt per zoetwaterregio. Er is regi- onale diversiteit, ook in hoe partijen samenwerken. De Boer: “Dat is de kracht van het Deltaprogramma. We moesten zoeken naar hoe om te gaan met de verschillende soorten kennis van al die partijen. Praktijk- ervaringen versus theoretische ken- nis of verschillende typen modellen. In de loop van de jaren hebben we een werkwijze ontwikkeld, om alle kennis bijeen te brengen. Dat heeft geresulteerd in een gezamenlijke knelpuntenanalyse en strategie. Hierdoor kunnen alle betrokkenen zich daar nu in vinden. Hier in Zuid-Nederland zijn naast waterschappen, provincies en Rijks- waterstaat ook landbouw, natuuror- ganisaties en drinkwatersector vanaf het begin betrokken geweest bij de ontwikkeling van de zoetwateraan- pak. Slechts twee gemeenten teke- nen mee: Breda en Eindhoven; in Oost-Nederland zijn dat er veel meer, zo’n tachtig. Net als in Oost- Nederland is de aanpak gericht op de trits ‘sparen’ (waterconservering en waterbesparing), ‘aanvoeren’ (wateraanvoer optimaliseren) en ‘adapteren/accepteren’ (aanpassen landgebruik of bedrijfsvoering). In het landelijk Bestuurlijk Platform Zoetwater schuiven deze partijen (met uitzondering van de industrie) sinds dit jaar eenmaal per jaar aan. De betrokkenheid is daarmee geor- ganiseerd, maar het eigenaarschap voor de aanpak kan steviger. Het feit dat landbouw, natuur en drinkwa- tersector in een aantal regio’s mee tekenen, is een stap in de goede rich- ting. Daar willen ze zich dus hard maken om te investeren in maatre- gelen om zuiniger met water om te gaan, bijvoorbeeld door met stuw- tjes of peilgestuurde drainage het water langer vast te houden. In andere regio’s tekenen ze nog niet voor concrete investeringen. Wie weet gebeurt dat in de volgende fase wel.” Hoe nu verder De Boer ziet nog wel aandachtspun- ten. “De uitwerking van het voorzie- ningenniveau, waarmee we transpa- rant maken wat van ons als waterbe- heerders verwacht mag worden en voor welke restrisico’s de gebruiker zelf aan de lat staat in normale én droge tijden. Volgend jaar moeten de waterschappen hiervoor de plannen van aanpak gemaakt hebben; in 2021 moeten de voorzieningenniveaus klaar zijn. Ik weet niet of die plan- ning reëel is. Waterschappen zullen niet alleen voor het voorzieningen- niveau een heel gebiedsproces opzetten, maar dat willen koppelen aan andere opgaven in het gebied, zoals het gewenste grond- en opper- vlaktewaterregime of beekherstel. Iets anders is dat we moeten voorko- Op 7 September zette ook minister Schultz van Infrastructuur en Milieu namens het Rijk haar handteke- ning onder de bestuursovereenkomsten zoetwater. Hierin spreken de partners in de regio’s af wat hun taken en verantwoordelijkheden zijn bij het op orde houden of krijgen van de zoetwatervoorziening. WERKEN AAN DE DELTA Nummer10Oktober2015 2021145 miljoen euro toegekend aan de zoetwaterop-